Numeryczny Model Terenu NMT

Numeryczny Model Terenu to "numeryczna reprezentacja powierzchni terenowej, utworzona poprzez zbiór odpowiednio wybranych punktów leżących na tej powierzchni oraz algorytmów interpolacyjnych umożliwiających jej odtworzenie w określonym obszarze” (Gaździcki 2001).

NMT stanowi informację o ukształtowaniu terenu i przedstawia rzeźbę terenu. Poprzez odpowiednio dobrane i gęsto rozmieszczone punkty dokładnie odtwarza powierzchnię terenu z jej formami morfologicznymi. NMT jest jedną z warstw Systemu Informacji Przestrzennej i służy do prowadzenia złożonych analiz przestrzennych.

NMT tworzony jest w postaci:

• GRID - oparty jest na regularnej siatce kwadratów lub trójkątów. Gęstość zastosowanej siatki wpływa na dokładność numerycznego modelu terenu. Dodatkowo struktura jest uzupełniana o punkty charakterystyczne, linie szkieletowe i powierzchnie wyłączone. Wysokości punktów węzłowych mogą pochodzić z bezpośrednich pomiarów lub mogą być wyznaczone z innego modelu.
• TIN - tworzy nieregularna sieć trójkątów, których wierzchołki pochodzą z bezpośrednich pomiarów terenowych. Tak powstały model najbardziej przystaje do terenu. Dobrze sprawdza się w terenie o skomplikowanej rzeźbie.

Metody pozyskiwania danych dla tworzenia NMT:

• Bezpośrednie pomiary terenowe – tachimetria elektroniczna, pomiary GPS:

Dane pozyskiwane są w wyniku pomiaru punktów rozproszonych oraz nieciągłości terenu. Pomiary charakteryzuje wysoka dokładność oraz dobre odwzorowanie powierzchni terenu, są jednak czasochłonne i kosztowne. Dobrze sprawdzają się na niewielkim terenie, przy założeniu większych wymagań dokładnościowych. Efektem prac jest model nieregularny.

• Pomiary fotogrametryczne:

Fotogrametryczne opracowanie zdjęć lotniczych – przy użyciu instrumentów fotogrametrycznych lub programów komputerowych pomiar punktów i linii strukturalnych na zdjęciach lotniczych. Metoda fotogrametryczna jest najpowszechniejszą metodą budowy NMT, jej dokładność zależy od wysokości z jakiej zostały wykonane zdjęcia. Dane do opracowania NMT można również pozyskiwać z obrazów satelitarnych.

• Digitalizacja istniejących map – metoda kartograficzna:

Wykorzystywane są w tej metodzie istniejące opracowania – mapy topograficzne w różnych skalach. Materiały w pierwszej kolejności są skanowane, a następnie digitalizowane. Stopień dokładności tak uzyskanego NMT zależy od wykorzystanych map. Metoda przeznaczona jest do dużych obszarów.

• Lotniczy skaning laserowy:

Zapis powierzchni terenu w postaci chmury punktów. Powstały dzięki tej metodzie NMT jest bardzo dokładny.

• Metoda interferometrii radarowej - metoda teledetekcyjna:

Interferogram powstały z obrazów radarowych (z pułapu lotniczego lub satelitarnego) zawiera informacje przestrzenne o obiektach i jest podstawą do pomiarów wysokościowych i budowy NMT.

Zastosowanie NMT:

• obliczanie objętości oraz bilansowanie robót ziemnych
• wykonanie profili w dowolnych miejscach
• określanie wysokości
• wizualizacja rzeźby terenu
• tworzenie warstwic
• wyznaczanie spadków i katów nachylenia terenu
• projektowanie